اقتصاد و بازاریابی
مرتضی یعقوبی؛ مصطفی یعقوب‌زاده؛ معین توسن
چکیده
زعفران یکی از با ارزش‌ترین محصولات کشاورزی در بازار جهانی است. بیشترین سطح زیر کشت و بیشترین میزان تولید این محصول در ایران است. با این وجود، سهم زعفران ایران از ارزش افزوده این محصول در بازارهای جهانی غیر قابل قبول و رو به افول است که نشان‌دهنده چالش‌های عدیده این صنعت است. هدف پژوهش حاضر تبیین ساختارهای پنهان چالش‌های تولید، ...
بیشتر
زعفران یکی از با ارزش‌ترین محصولات کشاورزی در بازار جهانی است. بیشترین سطح زیر کشت و بیشترین میزان تولید این محصول در ایران است. با این وجود، سهم زعفران ایران از ارزش افزوده این محصول در بازارهای جهانی غیر قابل قبول و رو به افول است که نشان‌دهنده چالش‌های عدیده این صنعت است. هدف پژوهش حاضر تبیین ساختارهای پنهان چالش‌های تولید، فرآوری و بازار و رتبه‌بندی مهم‌ترین چالش‌های صنعت زعفران در شهرستان تربت‌حیدریه به عنوان قطب زعفران دنیا است. داده‌های مورد نیاز با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس به تعداد 108 پرسشنامه در سال 1402 گردآوری شد. ساختارهای پنهان با تکیه بر تحلیل مولفه‌های اصلی شناسایی شد، و رتبه‌بندی چالش‌ها با تکیه بر آزمون رتبه فریدمن و ضرایب وزنی بدست آمده از تحلیل عاملی اکتشافی انجام گردید. نتایج نشان داد مهم‌ترین چالش صنعت زعفران در حوزه تولید تغییر اقلیم، در حوزه فرآوری نیاز به سرمایه گردش بالا، در حوزه بازارهای بین‌المللی قوانین سخت‌گیرانه گمرکی و در حوزه بازارهای داخلی عدم همکاری شرکت تعاونی روستایی جهت خرید محصول است. به علاوه، مهم‌ترین مؤلفه‌های پنهان در حوزه تولید، ناپایداری تولید و عدم بهره‌وری تولید؛ در حوزۀ فرآوری، چالش‌های فنی و زیرساختی و چالش‌های مالی، در حوزه بازار داخلی، عدم توسعۀ بازار رقابتی داخلی و ضعف نهادی بازار داخلی و در حوزۀ بازار بین‌المللی، عدم دسترسی به بازارهای خارجی و کیفیت نامطلوب زعفران در بازارهای خارجی می‌باشند.
